Turunçgillerde cüceleşme viroid hastalığına neden olan etmen Citrus exocortis viroid isimli viroiddir.
Turunçgillerde cüceleşme viroid hastalığına “Exocortis” ismi de verilmektedir.
Budama aleti ve aşı aletleri üzerinde 8 güne kadar kalabilen hastalık etmeni, aşı materyali ve budama aletleri yanında bıçak ve makaslar ile de diğer ağaçlara yayılım göstermektedir.
Zarar Şekli
Hastalık etmeni bitkinin bütün aksamında bulunabilir.
Hastalık etmeni, anacı turunç olan ticari turunçgil çeşitlerinde gözle görülebilir belirtiye neden olmaz iken, anacı üç yapraklı olan turunçgil ağaçlarında bodurluğa, üç yapraklı anaç üzerinde ise kabukta çatlama ve yarılmalar, kabuk kavlamaları, zamk akıntısı, anaçta basık ve bodur gelişme, anaç ve aşının az gelişimi, zayıflık ve kloroz görülür.
Hastalık meyvelerin ufalmasına ve verimin düşmesine neden olur.
Enfeksiyon şiddetli ise ağacın kasa zamanda ölmesine, orta dereceli ise ağaçta geriye doğru ölüme sebep olur.
Turunçgillerde Cüceleşme Viroid Hastalığı İle Mücadele Yöntemleri
Kültürel Önlemler :
- Bahçe tesisinde sağlıklı, sertifikalı ve ismine doğru fidan kullanılmalıdır.
- Hastalığa dayanıklı anaç seçimi yapılmalıdır.
- Hastalığa neden olan viroid, budama aletleri, aşı bıçağı ve makaslarla diğer ağaçlara bulaşabildiğinden, bu aletlerin bir ağaçtan diğerine geçerken yarı yarıya sulandırılmış çamaşır suyu solüsyonuna batırılarak dezenfekte edilmesi gerekir.
- Hastalık enfeksiyonunun bulaştığı bodur ağaçlar var ise sökülerek yok edilmelidir.
Hastalık etmeninin kimyasal mücadelesi yoktur.