Marul yetiştirmenin Marul tohumu ne zaman ekilir? Marul ne kadar sürede yetişir? Marul yetiştiriciliği nasıl yapılır? Marul yetiştirmenin püf noktaları nelerdir?marul yetiştirmenin püf noktaları nelerdir? Marul besin değeri gibi soruların cevaplarını yalın bir dille anlattığımız keyifli bir yazı hazırladık.
Tek yıllık serin iklim sebzesi olan marulun yetişme süresi açık alanda 2-3 aydır. Marul ve salatada ıslah edilmiş çeşitler ile açık alan ve örtü altı yetiştiricilikte yıl boyunca üretim yapmak mümkündür.
Marul Yetiştiriciliği İklim İstekleri
Soğuğa kısmen dayanıklı olan salata ve marullar ılık iklim sebzesi olup nemli iklim koşullarını severler. Vejetasyon süresi kısadır. Rakım değeri 1000-1500 olan yerlerde yazlık çeşitlerin yetiştirilmesi tavsiye edilir.
Salata ve marulda iyi baş oluşumu isteniyorsa ideal olan düşük sıcaklıkta yavaş büyümedir. Salata ve marul çeşitlerinin sıcağa karşı duyarlılıkları farklıdır. Öyle ki kıvırcık baş salatalar sıcağa çok hassas, yağlı baş salatalar orta derce hassas yaprak salatalar ise daha az hassastır.
Salata ve marul yetiştiriciliğinde ideal sıcaklık değeri 15,5 ºC ile 18,3 ºC arasıdır. Baş bağlama sırasında optimum sıcaklık değerleri ise 8 ºC-12 ºC arasında olmalıdır. Sıcaklık değerinin 18 ºC’nin üzerinde olması vejatatif devrenin sonlanması generatif devrenin başlamasını teşvik eder. Son zamanlarda ıslah çalışmaları ile yüksek yaz sıcaklıklarından etkilenerek generatif devreye geçmeyen yazlık çeşitler geliştirilmiştir.
Marul Yetiştiriciliği Toprak İstekleri
Marul ve salatalar killi tın yada kumlu tınlı toprakları severler. Bitki kökleri toprakta 25-30 cm kadar ilerler. Dolayısıyla bu toprak derinliğinin besin maddeleri ve humusca zengin olması marul yetiştiriciliği için önemlidir. Toprak tuzluluğuna orta derecede hassas olan salata ve marullar içim optimum pH değerleri ise marullar için 5,5-7 iken, salatalar için 6-7 arasıdır. Salata yetiştiriciliği için toprağın pH değeri 6.0’dan düşük ise yükseltmek için toprağa kireç ilavesi yapılmalıdır.
Münavebe şeklinde ekim diğer bitkilerde olduğu gibi marul içinde önemlidir. Münavebede iyi sonuç veren bitkiler; kabakgiller, ıspanak, domates, mısır, havuç ve kırmızı pancardır.
Marul Tohumu Nasıl Ekilir?
Tohumlar sterilize edilmiş harç üzerine 10 cm aralıklarla açılmış sıralara yapılabileceği gibi sterilize edilmiş saksı yada plastik torbalara yapılabilir. Marul tohumları küçüktür ve ideal tohum derinliği 0,6 cm olmalıdır.
Çimlenme sırasında ideal toprak ve hava sıcaklığı değerleri ne olmalıdır?
İdeal çimlenme için toprak sıcaklığı 4,4 ºC ile 26,7 ºC arasında, optimum hava sıcaklığı ise 24 ºC olmalıdır.
Fide seyreltme işlemi ne zaman yapılır?
Ekim işlemini izleyen 6 ile 10 gün içerisinde tohum çimlenerek toprak yüzeyine çıkar. Bitkilerin 3-4 yaprak olduğu görüldüğünde seyreltme yapılır. Yabani ot, hastalık ve zararlılarla mücadele yapılır. Sulama işlemleri takip edilir.
Marul Yetiştiriciliği Dikim İşlemi
Marul ekimi bölgenin iklim şartları dikkate alınarak karar verilir. Rakımı yüksek yerlerde tohum Mart ayında ekilmeye başlanılır, fideler Nisan yada Mayıs ayında dikilir. Hasat zamanı da dikim zamanına bağlı olarak Temmuz-Eylül aylarında olur. Rakımı düşük olan Akdeniz sahil bölgelerinde tohum ekim zamanı Ağustos-Eylül, fide dikimi Eylül-Ocak ayları hasat Ekim aylarında başlar, kış ayları çok soğuk geçmediği sürece Haziran sonuna kadar hasat devam eder.
Fidelerde 6-7 yaprak oluşumu görüldüğünde tarlaya dikilir. Dikim işleminde aralık çeşide göre farklılık göstermektedir. Yağlı baş salata, yaprak salata ve marul çeşitleri kıvırcık baş salatalara nazaran daha dar aralıklarla dikilir. Mesafe baş salatalarda metrekarede 7-12 bitki olacak şekilde, sıra arası 30-35 cm, sıra üzeri 25-30 cm olacak şekilde dikim işlemi yapılır.
Fide dikme işlemi sırasında bitkinin büyüme ucunun dışarıda kalmasına dikkat edilmelidir. Dikim işlemi sonrası can suyu verilmelidir.
Marul Yetiştiriciliğinde Bakım
Çapalama:
Dikim sonrası toprağın havalanması ve yabancı ot temizliği için ilk çapalama yaklaşık 15 gün sonra yüzeysel olarak yapılır. İkinci çapalama bitkiler 8-10 yaprak olunca toprağın iyice gevşetilmesi için daha derinden yapılır.
Sulama :
Marul bitkisi çimlenmeden itibaren hasat işlemine kadar bol su ister. Sulama sabah erken ya da öğleden sonra geç saatlerde yapılmalıdır. Suya en fazla ihtiyaç duyduğu dönem hasat iriliğini aldığı tarihten 15 gün önce başlar ve hasat zamanına kadar devam eder. Toprak özelliği ve dikim yapıldığı iklim şartları dikkate alınarak toprağın nemli kalmasına dikkat edilmeli ancak fazla sulamadan da ( köklerin çürümesi ve fungal hastalıklara neden olmamak için) kaçınılmalıdır. Marullarda en fazla tercih edilen sulama yöntemleri masura ve damla sulama sistemleridir. Yağmurlama sulama sistemi fungal hastalıkların oluşması ve yayılmasına zemin hazırladığı için tercih edilmez.
Gübreleme:
Büyüme periyotları kısa olan salata ve marulda ekim öncesi dekara 3-5 ton organik gübre verilmelidir. Makro element olan gübrelerden ise analiz sonuçlarına göre dekara verilmesi uygun görülen iktarlar takviye edilmelidir.
Çiftlik gübresi verme imkanı olmadığı durumlarda ise gübre miktarı ve uygulama zamanları şu şekilde yapılır;
Azot (N) :10-20 kg
Fosfor ( P2O5) : 10-12 kg
Potasyum(K2O) : 18-20 kg
Fosforun tümü dikim öncesi, azot ve potasyumun 1/3’ü dikim öncesi taban gübresi olarak, 1/3’ü rozet yaprak dönemi geriye kalan 1/3’lük miktar ise baş bağlamadan önce verilmelidir.
Hasat İşlemi
Marul ve salatalarda hasat işlemi tohuma kalkmadan yani kartlaşmadan önce yapılmalıdır. Aksi takdirde bitkide acılaşma meydana gelir. Olgunlaşmış bitkiler bıçak yardımı ile kök boğazından kesilmek suretiyle gerçekleştirilir. Hasat işleminde yıkama ve işçilik masraflarının minimize edilmesi bakımından yaprakların toprakla bulaşmamasına dikkat edilmemelidir. Kesim sonrası sararmış, hastalıklı ve yaşlı dış yapraklar düzgünce alınarak başlar aşağıya gelecek şekilde ambalaj kaplarına yerleştirilir. Yerli standart çeşitlerin hasadı birkaç seferde yapılırken ıslah edilmiş çeşitlerde gelişme üniform olduğundan genellikle tek seferde yapılabilmektedir.
Marul Yetiştirmenin Kazancı
Ülkemiz koşullarında marul ve salatada verim, adet olarak hesaplanmaktadır ve dekardan 7-8 bin civarında ürün alınır. Bu miktarın ağırlık olarak karşılığı ise dekara 3-4 ton verim demektir. Çıkan ürün adetini piyasa koşulları ile çarparak kazancı hakkında kolaylıkla bilgi edinebilirsiniz.
Marul Yetiştiriciliğinde Görülen Hastalık ve Zararlılar
Marul yetiştiriciliğinde sık görülen hastalıklar şunlardır;
• Mildiyö
• Antraknoz
• Sklerotinya (beyaz çürüklük),
• Külleme,
• Dip çürüklüğü ve gri çürüklük,
• Marul mozaik virüsü (LMV),
• İri damar virüsü (big vein virus)
Marul yetiştiriciliğinde sık görülen zararlılar;
• Salyangoz ve sümüklü böcekler,
• Tel kurdu,
• Danaburnu,
• Bozkurt,
• Yaprak biti,
• Yaprak piresi,
• Lahana tırtılı,
• Mısır koçan kurdu,
• Afitler,
• Kırmızı örümcekler,
• Nematodlar
Marul yetiştiriciliği hakkında aklınıza takılan her türlü soruyu yorum kısmına yazabilirsiniz. En kısa sürede geri dönüş sağlanacaktır.
