Sebzelerin bazıları yazın yetişirken bazıları da kışın yetişmektedir. Özellikle kış sebzeleri, sağlığımız açısından son derece kıymetlidir. Peki, kış sebzeleri nelerdir? Bu sebzelerin sağlığımıza ne gibi faydaları bulunmaktadır? Rengarenk ve tatları birbirinden farklı olan bu sebzeler, kış aylarının vazgeçilmezidir.
Sofralarımızdan eksik olmayan bu sebzeler, en başta kış hastalıklarından korunmak için tercih edilmektedir. Kış ayları, son derece çetin ve zorlu geçmektedir. Kış mevsiminde yetişen sebzeler, bu zorlu şartlara dayanarak sofralarımıza kadar gelmektedir. Eğer sebzeleri kış şartlarına uygun olarak yetiştirirseniz, oldukça verim alabilirsiniz.
Kış Ayında Hangi Sebzeler Ekilir?
Kış mevsiminde yetişen sebzeler şunlardır:
• Ispanak
• Havuç
• Bakla
• Lahana
• Taze Soğan
• Karnabahar
• Brokoli
• Turp
• Pırasa
• Pazı
• Kereviz
• Marul
• Kabak
• Maydanoz
gibi sebzeler, kış mevsiminde yetişmektedirler. Kış ayları oldukça zor geçmesine rağmen bu kadar fazla çeşide sahip sebzeleri yetiştirmek mümkündür.
Kış Sebzeleri Nelerdir? Nasıl Ekilir?
Kış mevsiminde yetişen sebzeler, kış ayları gelmeden toprağa ekilir. Kış, şiddetini artırmadan sebze tohumunun toprağa ekilmesi önemlidir. Sebzelerin tohumları, yetiştirilme şartlarına uygun şekilde toprağa gömülür ve sulanır. Kış sebzeleri, çok fazla suya gereksinim duymaz. Ancak uygun koşulların mutlaka sağlanması gerekir. Kışın sebze yetiştirmek, yazın sebze yetiştirmeye benzemez. Çünkü kış şartları, sebzelerin büyümesini zorlaştırır. Bu nedenle doğru yöntemlerin uygulanması gerekir.
Kış mevsiminde sebze yetiştirmeye karar verdiğiniz zaman, dikkat etmeniz gereken en temel nokta sıcaklıktır. Her sebze, belli sıcaklıklar altında büyür. Sebzeler, aşırı soğuklara dayanıklı değildir. Bu nedenle kış sebzeleri için sıcak hava sağlanmalıdır. Bunun için sera yöntemi uygulanmaktadır. Sera yöntemi, kış sebzeleri için uygun ortamı sağlar. Böylece sera içerisinde dilediğini kış sebzesini büyütebilirsiniz. Seracılık, ülkemizde oldukça yaygın bir şekilde yapılmaktadır. Sıcaklık ve nem açığını kapamak için bu yöntem uygulanmaktadır. Kış mevsiminde yetişen sebzeler, belli bir olgunluğa geldiklerinde ise hasat yapılır. Yapılan hasat sonucunda sebzeler, pazar tezgahlarında yerini alır.
Ispanak
Kış mevsiminde yetişen sebzelerin başında ıspanak yer alır. Yeşil sebzeler içerisinde yer alan ıspanak, A ve C vitaminlerini barındırır. Soğuk algınlığına iyi gelen ıspanak, bolca kan yapan bir sebzedir. Pankreas, mide ve karaciğer salgılarını uyarmaktadır. Kalp kaslarınızın güçlenmesini sağlayan bu lezzetli sebze, çiğ olarak da tüketilebilir. Kemik gelişimi ve kanserle mücadele için faydalıdır. Bunun yanında Alzheimer hastalığı için de faydalı olan bir sebzedir. Çiğ tüketilmesi halinde kabızlık problemini ortadan kaldırır. Ispanak içerisinde bulunan proteinin miktarı, diğer sebzelere oranla çok daha fazladır. Bu nedenle uzmanlar, kış sebzelerinden biri olan ıspanağın sık sık tüketilmesi gerektiğini vurgularlar.
Havuç
Kış denilince akla gelen sebzelerden bir diğeri ise havuçtur. Turuncu rengi ile hem güzel hem de lezzetli bir sebze olan havuç, salatalardan eksik olmaz. Başta gözler olmak üzere kalbe ve vücuda faydalıdır. Kansere karşı korunmak için faydalıdır. Bağırsakların verimli bir şekilde çalışmasını sağlayarak, iltihap oluşmasına engel olur. Bunun yanında böbrekte yaşanan ağrıların geçmesini de sağlar. Cinsel gücün artmasını sağlar. Kansızlık, bitkinlik ve damar sertliği gibi problemlere de iyi gelir. İshal ve kabız gibi hastalıkları bitirir. Havuç, vücutta bulunan zararlı besinleri vücudunuzdan uzaklaştırır. Havuç, cildinizin güzelleşmesine etki eder. Eğer düzenli bir şekilde havuç yerseniz, cilt güzelliğinizi iki katına çıkarabilirsiniz. Kış sebzeleri arasında ayrı bir öneme sahip olan havuç, hem salatalarda hem de yemeklerde kullanılmaktadır.
Karnabahar
Kış mevsiminde yetişen sebzelerden biri de karnabahardır. Hem tadı hem de görüntüsü itibarıyla diğer sebzelerden biraz farklıdır. Haşlama, buğulama ve kızartma şeklinde tüketilebilen karnabahar, neredeyse her derde deva olarak görülmektedir. Ayrıca karnabahar turşusu yaparak lezzetli ve de sağlıklı bir alternatif yapabilirsiniz. Antibakteriyel bir özellikte olması, karnabaharın sık sık tüketilmesi gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Hem mineral hem de vitamin yönünden zengin olan bir sebzedir. Karnabahar yiyerek bedensel ve zihinsel yorgunluklarınıza elveda diyebilirsiniz. Dalak şişkinliğiniz varsa bu sebze sayesinde sorunu yok edebilirsiniz. Ayrıca idrar yolları enfeksiyonlarına karşı oldukça etkili bir sebzedir. Uzmanlar, kış ayı geldiğinde karnabaharın mutlaka sofralarda olması gerektiğini söylemektedirler.
Lahana
Kanda bulunan şeker miktarının düzenli bir şekilde düşmesini düşmesini sağlayan lahana, kışın yetişen sebzeler arasındadır. Başta bağırsak kanseri olmak üzere daha birçok kanser çeşidine karşı mücadelecidir. Vücudunuzda zehirli maddeler bulunuyorsa lahana, bu maddeleri vücudunuzdan hızlıca atar. Düşük kalorili bir sebze olmasından dolayı özellikle de diyet yemeklerinin vazgeçilmezidir. Taze bir cilt oluşmasını sağlayan yapısı, iştahınızı azaltır. Astım, sarılık ve safra kesesi hastalıklarına iyi gelmektedir. Lahananın sakinleştirici bir etkisi de bulunmaktadır. Özellikle de yemek şeklinde tüketilen lahana, kış aylarının gözde sebzeleri arasında yer alır. Lahana yetiştirirken kış sıcaklıklarının sıfırın altında olmaması gerekir.
Pırasa
Kış mevsiminde yetişen sebzelerden bir diğeri ise pırasadır. Böbrek taşı oluşumuna engel olan pırasa, kabızlığa çaredir. Kolesterolün iyileşmesini sağlayarak daha sağlıklı bir birey olabilmenize yardım eder. Ayrıca kalp krizi ve felç risklerine karşı da yardım eder. Pırasanın haftada iki defa tüketilmesi önerilir. Eğer bu kurala uyulursa kansere karşı direnciniz oldukça artar. Pırasanın suyunu içtiğiniz zamanda öksürüğünüz kesilir. Kış sebzeleri arasında yer alan pırasa, genellikle yemek olarak tüketilmektedir. Yeteri kadar su ve sıcaklık alırsa, pırasa hemen her yerde yetişebilir. Fosfor, demir, kalsiyum ve potasyum bakımından zengindir. Sağlıklı bir sebze olmasından dolayı herkes tarafından oldukça fazla sevilir. Serin iklim bölgelerinde yetiştirilen bir sebzedir.
Brokoli
Kış mevsiminde yetişen sebzeler denildiğinde brokoliden bahsetmemek olmaz. Brokoli, kışın yiyebileceğiniz en sağlıklı sebzelerin başındadır. Tam bir sağlık deposudur. Vitamin-mineral açısından sahip olduğu değerlerle tanınır. İçerisinde bulunan kalsiyum miktarı oldukça fazladır. Lif oranının yüksek olması, sindirim sisteminiz için fayda sağlar. Bağırsak, akciğer ve meme kanserlerini önler. Mikropları öldüren bir sebzedir. Prostata iyi gelir ve idrar yolu enfeksiyonlarını kaldırır. Cinsel güç sergilemede sorun yaşayanlar için birebirdir. Kısırlık ve iktidarsızlık yaşayanlar için tedavidir. Kansızlık problemini çözer. Bunun yanında kemik erimesi gibi ciddi hastalıkları da durdurur. Uzmanlar, brokolinin çok fazla pişirilmemesi gerektiğini söylerler. Besin değerinin kaybolmaması açısından doğru pişirme çok önemlidir. Bundan dolayı brokolinin hafif çiğ kalması gerekir. Eğer pişirme esnasında suya tuz atarsanız, brokoliniz yeşilliğini koruyacaktır.
Kabak
Kış mevsiminde yetişen sebzeler arasında yer alan kabak, farklı çeşitleri olan bir sebzedir. Özellikle de bal kabağı, kış aylarının vazgeçilmez sebzelerinden biri olmayı başarmıştır. Ülkemizde çok fazla tüketilen bir sebzedir. Bu nedenle kabak çeşidi her yörede farklılık kazanabilir. Yemeklik, tatlılık ve dolmalık olarak tüketilebilir.
Turp
Humuslu ve de nemli topraklarda yetiştirilen sebzelerdendir. Kış mevsiminde yetiştirilen bir sebze olması, az su istediği anlamına gelmez. Turp, tam aksine bolca su isteyen bir sebzedir. Kış denildiğinde akla ilk gelen sebzelerden biridir. Genellikle salata malzemesi olarak kullanılan bu lezzet, özel rengi ile oldukça fazla sevilir. Kış aylarında turpu yetiştirmek son derece kolaydır.