Bitki koruma ürünleri formülasyon tiplerinin bilinmesi ilaçlamada zaman kaybı ve yanlış uygulamalardan kaynaklı maddi kayıpların önüne geçecektir.
Bitki koruma ürünleri içerik olarak iki ana unsurdan oluşur. Bunlar;
1. Etkili madde,
2. Yardımcı maddeler
1. Etkili madde: Bitki koruma ürünleri içerisinde öldürüců olan yani aktif maddelerdir. Tarım ilaçları içerisinde kimyasal yada biyolojik kökenli olmak üzere değişik oranlarda bulunabilir.
2. Yardımcı maddeler: Tarım ilacı içerisinde, etkili madde dışında bulunan diğer maddelerdir. Yardımcı maddeler pestisit içerisinde;
- Kullanıcıları uyarır,
- Etkili maddenin tarım ilacı içerisinde oranının düşürülmesini sağlar,
- Pestisitin uygulanmasında kolaylık sağlar,
- Tarım ilacının bitkiler üzerindeki olumsuz etkisini azaltır,
- Pestisitin ugulama sırasındaki etkinliğini ve dayanıklılığını arttırır.
Pestisit içerisnde bulunan yardımcı maddeleri şu şekilde sıralayabiliriz;
- Islatıcı Maddeler
Tarım ilaçları bitki yüzeyine püskürtüldüğünde bitki üzerinde küre şeklinde kalır. Hazırlanan ilacını uygulama esnasında yüzey gerilimini azaltan ve bitki yüzeyinin daha kolay bir şekilde ıslanmasını sağlamak için kullanılan maddelere ıslatıcı maddde denir.
- Yayıcı Maddeler
Pestisitlerin uygulama esnasında bitki yüzeyine yayılmasını sağlar.
- Stabilizatörler
Pestisit içerisndeki aktif maddelerin bozulmasını yavaşlatıcı etkiye sahip maddelere stabilizatör denir.
- Çözücüler (Solventler)
Tarım ilacının çözünerek sıvı fotmülayon içerisinde homojen olarak yayılmasını sağlayan kimyasal maddelerdir.
- Yapıştırıcı Maddeler
Uygulanan pestisitin yağmur ve rüzgar gibi dış faktörlerden etkilenerek yıkanmasını engellemek için bitki yüzeyine yapışmasını sağlayan maddelere denir.
- Emülgatörler
Bazı ilaçlar birbiriyle homojen olarak karışmaz. “Emülsiyon konsantre” ilaçların birbiriyle karışmasını sağlayan maddelerdir.
- Dolgu Maddesi
Pestisit içerisinde bulunan aktif madde oranının düşürülerek bitkiye homojen oalrak dağılmasını sağlayan maddelerdir.
- Renk Maddesi
Renk maddesi genellikle tohumların ilaçlanmasında kullanılarak tohumun ilaçlı olduğunu gösterir. Ayrıca zehirli yemlerde de kullanılır.
- Köpüklenmeyi Önleyen Maddeler
Tarım ilacının su ile karışırılması esnasında köpüklenmesini engelleyen yada azaltan maddelerdir.
- Tozumayı Önleyen Maddeler
Bazı ilaç formülasyon tiplerinde, uygulama esnasında uygulayıcıya zarar vermemesi ve sürüklenip gitmemesi için karışım içerisine eklenen maddelerdir.
Bitki Koruma Ürünleri Formülasyon Tipleri
Tarım ilacı içerisinde bulunan etkili maddelerin yardımcı maddeler ile fiziksel olarak karıştırılması sonucu meydana gelmiş yeni karışıma FORMÜLASYON denir.
Bitki koruma ürünleri formülasyon tiplerinin bilinmesi bize uygulamada birbiriyle karışabilirliklerinin belirlenmesinde kolaylık sağlamaktadır. Tarım ilaçları üzerinde yazan ve harf olarak belirtilen bitki koruma ürünleri formülasyon tiplerini 7 ayrı kategori şeklinde sıralayabiliriz.Bunlar;
- Doğrudan Kullanılan Katı Formülasyonlar,
- Disperse Olabilen Katı Formülasyonlar,
- Suda Eritilerek Kullanılan Katı Formülasyonlar,
- Basit Solüsyonlar,
- Disperse Olabilen Solüsyonlar,
- Emülsiyonlar,
- Süspansiyonlar,
Formülasyon Tipleri:
a. Doğrudan Kullanılan Katı Formülasyonlar:
Genellikle %1-10 oranında aktif madde bulunduran, yapısı çok ince olan ve doğrudan klulanıma hazır olan ilaçlardır. Bunlar;
- Toz preparatlar (DP)
- Kuru olarak tohuma uygulanan tozlar (DS)
- Granüller (GR)
- Doğrudan kullanılan tabletler (DT)
b. Disperse Olabilen Katı Formülasyonlar:
İçeriğinde % 25-85 arasında aktif madde bulunduran ve yeterli çözünürlükte olmayan aktif maddelerin, dağılmasını ve ıslanmasını sağlayan bitki koruma ürünleri formülasyon tipleridir. Bunlar;
- Islanabilir Tozlar (WP)
- Tohum llacı Olarak Kullanılan Disperse Edilebilir Tozlar (WS)
- Suda Dağılan Granüller (WG)
- Suda Dağilan Tabletler (WT)
- Emülsiye Olabilen Granüller (EG)
- Emülsiye Olabilen Tozlar (EP)
c. Suda Eritilerek Kullanılan Katı Formülasyonlar:
Yapısında genellikle % 50 ‘den fazla aktif madde bulunduran ve suda çözünebilen bitki koruma ürünleri formülasyon tipleridir. Bunlar;
- Suda Çözünen Tozlar (SP)
- Tohum İlacı Olarak Kullanılan Suda Çözünen Tozlar (WS)
- Suda Çözünen Granüller (SG)
- Suda Çözünen Tabletler (ST)
d. Basit Solüsyonlar:
İçeriğinde bulunan aktif madde kimyasal reaksiyon sonrası su ile karışabilen bitki koruma ürünleri formülasyon tipleridir. Bunlar;
- Suda Çözünen Konsantreler (SL)
- Tohum llacı Olarak Kullanılan Solüsyonlar (LS)
- Yağda Çözünmüş Sivi Formülasyonlar (OL)
- Ultra Low Volüme Sivilar (UL)
e. Disperse Olabilen Solüsyonlar:
Su ile yağ gibi birbiri içerisinde karışmayan maddelerin içesine katılan emülsifiye edici madde sayesinde karışmasının sağlandığı bitki koruma ürünleri formülasyon tipleridir. Bunlar;
- Emülsiye Olabilen Konsantreler (EC)
- Disperse Olabilen Konsantreler (DC)
f.Emülsiyonlar:
Birbiri içerisinde çözünmeyen iki sıvının karışımından oluşan bitki koruma ürünleri formülasyon tipleri arasındadır. Bunlar;
- Emülsiyonlar (oil in water) (EW)
- Tohum llaçlamasında Kullanlan Emülsiyonlar (ES)
- Mikro-emülsiyonlar (ME)
g. Süspansiyonlar:
Herhangi bir sıvı içerisinde bulunan katı maddenin çözünmeden kaldığı karışımlardır. Bunlar;
- Sulu Süspansiyon Konsantreler (SC)
- Mikrokapsül süspansiyon konsantre (ZC)
- Tohuma Uygulanan Süspansiyon Konsantreler (FS)
- Sulu Kapsül Süspansiyonlar (CS)
- Yağ Orijinli Süspansiyon Konsantreler (OD)
- Sulu Süspansiyon-emülsiyonlar (SE)
Bitki Koruma Ürünlerini Uygulamadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yabancı ot, hastalık veya zararlı ile mücadelede kimyasal mücadele yapılmaya karar verildi ise öncelikle ihtiyacı karşılayacak bitki koruma ürünlerinin tercih edilmesi gerekir ve ürün üzerindeki etiket mutlaka okunmalıdır. İlaçlama öncesinden son aşamaya kadar dikkat edilmesi gereken hususları ise şu şekilde sıralayabiliriz;
• İlaçlama yapılacak olan aletin birim alana attığı su miktarının tespiti (kalibrasyon) yapılmalıdır.Bunun için ilaçlama yapılacak olan aletin içerisine su dolumu yapılır. Alet ile ilaçlama yapılacak olan alan normal çalışma hızında yürünerek bir depo ile ne kadar alana ilaç atılabileceği ölçülür. 16 litrelik bir ilaçlama pompası ile bir dönüm alanı 3 depo su ile dolaştı iseniz, dekara atılacak olan ilaç miktarı 3 eşit parçaya bölünerek uygulanmalıdır. Yani ürün etiketinde dekara 45 ml diyorsa 15’er ml şeklinde uygulanmalıdır.
• İlacın hazırlanma aşaması daha önceden belirlenen alanlarda yapılmalı, bitki koruma ürünlerinin kapları doğada yaşayan canlılar ve suların kirlenmemesi için çevreye atılmamalıdır.
• Kulanılması planlanan ilacın etiketinin üzerinde yazılı olan miktar ve uyarılar dikkatle incelenmeli, etikette önerilen dozda hazırlanmalıdır. İlaçlama sırasında özel giysiler giyilerek ilaçlama sonrası çıkarılmalıdır.İlaçlama sırasında kesinlikle bir şey yenilmemeli ve içilmemelidir.
• Hazırlanan ilaç kullanılmalı uzun süreli bekletilmemelidir.
• Özellikle rüzgarlı havalarda ilaçlama yapmaktan kaçınmak gerekir. Eğer rüzgar ilaçlama yapmayı engellemeyecek derecede ise arkanıza alarak ilaçlama yapmalısınız.
• 30 0C ve üzerindeki sıcaklıklarda ilaçlama yapmamalısınız.
• Uygulama sırasında özel elbisenin yanında eldiven ve maske kullanılmalıdır.
• İlaçlama öncesi çevrede arıcılık ve hayvancılık yapanlar uyarılmalıdır.
• İlacın bitkide uygulanması istenen bölgeye ulaşması sağlanmalıdır.
• Uygulama tekrar yapılacak ise etiket üzerinde yazan sürelere uyulmalıdır.
• İlaçlama sonrası uygulama yapılan alet temizlenmeli, boşalan ilaç kapları başka amaçla kullanılmayarak imha edilmelidir.
• İlaçlama sonlandırıldığında eller ve yüz sabunlu su ile yıkamalıdır.
